ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΣΕΙΣΜΟΠΛΗΚΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Του Νίκου Ε. Ηγουμενίδη*
Δημοσιεύτηκε στην εφημ. “Νέα Κρήτη” – Πέμπτη 21 Οκτωβρίου 2021
Στην ευρύτερη περιοχή του Αρκαλοχωρίου, το πέρασμα των πρώτων ημερών, αποκαλύπτει το μέγεθος των προβλημάτων που γέννησε η τελευταία σεισμική δραστηριότητα. Είναι ενδεικτικό ότι, μέχρι σήμερα, 6.152 κτήρια από τα 11.505 που ελέγχθηκαν, έχουν χαρακτηρισθεί μη κατοικήσιμα. Σήμερα, με το χειμώνα και την επακόλουθη επιδείνωση του καιρού προ των πυλών, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Το Αρκαλοχώρι ούτε χρειάζεται, ούτε πολύ περισσότερο βοηθιέται με δάκρυα. Η περιοχή χρειάζεται μέτρα άμεσα, μέσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Τα μέτρα, για να μην παραμείνουν ασκήσεις επί χάρτου, απαιτούν σχεδιασμένη, ολιστική προσέγγιση και γενναία χρηματοδότηση. Στην καρδιά του νομού Ηρακλείου, δοκιμάζεται η κοινωνική αλληλεγγύη, κρίνονται πολιτικές επιλογές, μετριέται η ελληνική πολιτεία στο σύνολό της.
Ι. Άμεσα μέτρα στήριξης πληγέντων
Ειδικό πρόγραμμα αλληλεγγύης προς τους σεισμόπληκτους με προτεραιότητα στα παρακάτω:
-
Άμεσα, τακτοποίηση όλων όσων έχουν ανάγκη σε οικίες (οικίσκους, ξενοδοχεία, κτίρια) και απομάκρυνση των σκηνών.
-
Οικονομική στήριξη για την αποκατάσταση των ζημιών στην Α’ κατοικία (κίτρινος ή/και πράσινος χαρακτηρισμός). Αποζημίωση για όλα τα πληγέντα κτίρια (πρώτη, δεύτερη κατοικία, ενοικιαζόμενη κατοικία, επαγγελματική στέγη).
-
Ταχεία κατεδάφιση κτηρίων με δημόσια δαπάνη (κόκκινος χαρακτηρισμός κτηρίου) προκειμένου να εξασφαλιστεί η δημόσια ασφάλεια
-
Προτεραιότητα στην έκδοση οικοδομικών αδειών για την ανέγερση νέων κτηρίων στη θέση κατεδαφιστέων κτηρίων Α’ κατοικίας (κόκκινος χαρακτηρισμός) με παράλληλη στήριξη των αρμόδιων υπηρεσιών
-
Ταχεία σύνταξη ή προσαρμογή ρυμοτομικών σχεδίων πόλης με βάση τα νέα δεδομένα και τις υφιστάμενες ανάγκες με μέριμνα για την εξασφάλιση επαρκών δημόσιων/ κοινόχρηστων χώρων στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδίου ανασυγκρότησης των αγροτικών περιοχών με άξονα την κατοικία. Στον ανασχεδιασμό του σχεδίου πόλης (ΓΠΣ), που πρέπει άμεσα να τροποποιηθεί, στο «νέο» Αρκαλοχώρι, να ληφθούν υπ’ όψιν οι ιδιαίτερες ανάγκες σε 2 οικισμούς: Χουμέρι με σχεδόν ολική καταστροφή και Ρουσοχώρια, με σοβαρές ζημιές αλλά και με αναγκαστική μεταφορά λόγω αεροδρομίου.
-
Πάγωμα των δόσεων και ειδικές ρυθμίσεις για τα στεγαστικά δάνεια κατοικιών που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς ή έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές.
-
Έκτακτο μηνιαίο επίδομα και ασφαλιστική κάλυψη για εύλογο διάστημα, για τους εργαζόμενους των επιχειρήσεων διέκοψαν τη λειτουργία τους λόγω ολοσχερούς καταστροφής ή σοβαρών ζημιών. Ένταξη στο ειδικό πρόγραμμα των 100.000 θέσεων του ΟΑΕΔ, για τις θέσεις απασχόλησης στις επιχειρήσεις της περιοχής. Να δοθεί προτεραιότητα σε εργαζόμενους από τις πληγείσες περιοχές.
-
Οι εργαζόμενοι των πληγεισών επιχειρήσεων, να μπουν σε «αναστολή» μέχρι την επαναλειτουργία της επιχείρησης, στα πρότυπα αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης.
ΙΙ. Άμεσα μέτρα στήριξης ΟΤΑ πληγέντων δήμων
Ειδικό πρόγραμμα αλληλεγγύης προς τους ΟΤΑ και τους λοιπούς φορείς της περιοχής για την αποκατάσταση δημόσιων υποδομών με προτεραιότητα στις παρακάτω:
-
Σχολικές μονάδες. Άμεση προμήθεια αιθουσών για τα σχολεία για να αποφευχθεί το φαινόμενο της μεταγραφής μαθητών σε άλλα σχολεία που θα έχει ως επακόλουθο και την μετακίνηση οικογενειών εκτός Δήμου.
-
Δομές Υγείας. Η πρώτη αποτίμηση δεν αναδεικνύει προβλήματα στη λειτουργία τους.
-
Εκκλησίες και μοναστήρια. Να μην μείνει κανένας οικισμός, ανεξάρτητα πληθυσμού, χωρίς ναό.
-
Υποδομές ύδρευσης/ άρδευσης
-
Δημόσια κτήρια
-
Μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς (π.χ. Μύλοι)
ΙΙΙ. Μέτρα στήριξης επιχειρηματικότητας
-
Άμεσα μέτρα στήριξης ανακούφισης επιχειρήσεων πληγεισών περιοχών για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών τους. Η έκτακτη αρωγή που ανακοινώθηκε, συναρτάται με τις υλικές ζημιές στις επιχειρήσεις (υποδομών και εμπορευμάτων). Υπάρχουν όμως και επιχειρήσεις (π.χ. παροχής υπηρεσιών) χωρίς αντίστοιχες ζημιές, οι οποίες ωστόσο θα παραμείνουν χωρίς εισόδημα, εξαιτίας της ουσιαστικής αναστολής της λειτουργίας τους για σημαντικό χρονικό διάστημα, λόγω της υπολειτουργίας της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας στην περιοχή. Συνεπώς η έκτακτη αρωγή θα πρέπει να αφορά και αυτές τις επιχειρήσεις.
-
Άμεση αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης και διαταγών πληρωμής, και μη αναγγελία καμιάς επιταγής στον «Τειρεσία», από 27/9/2021 και μετά.
-
Κάλυψη και όχι αναστολή του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών των επιχειρήσεων και επιτηδευματιών της περιοχής, για 6 μήνες.
-
Αναστολή πληρωμής των πληγεισών επιχειρήσεων για 6 μήνες
-
Μετατροπή της επιστρεπτέας επιχορήγησης λόγω Covid, σε μη επιστρεπτέα στο σύνολό της για όλες τις επιχειρήσεις των πληγεισών περιοχών.
-
Αναστολή πληρωμής των τοκοχρεωλυτικών δόσεων για τα επιχειρηματικά δάνεια και ένταξη στο πρόγραμμα «Γέφυρα».
-
-
Εργασίες επισκευής/αποκατάστασης ζημιών στις κτηριακές εγκαταστάσεις (κίτρινος χαρακτηρισμός κτηρίου) ή δημιουργία νέων κτηριακών εγκαταστάσεων στη θέση των παλιών (κόκκινος χαρακτηρισμός κτηρίου)
-
Αντικατάσταση παραγωγικού εξοπλισμού στις περιπτώσεις βλαβών
-
-
Αξιοποίηση χρηματοδοτικού καθεστώτος de minimis για την χρηματοδότηση των επιχειρήσεων με 80% (δύναται ακόμη και 100%) προκειμένου να προβούν σε:
-
Εργασίες επισκευής/ αποκατάστασης ζημιών στις κτηριακές εγκαταστάσεις (κίτρινος χαρακτηρισμός κτηρίου) ή δημιουργία νέων κτηριακών εγκαταστάσεων στη θέση των παλιών (κόκκινος χαρακτηρισμός κτηρίου)
-
Αντικατάσταση παραγωγικού εξοπλισμού στις περιπτώσεις βλαβών
-
-
Αξιοποίηση πόρων Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης για την χρηματοδότηση των επιχειρήσεων μεταποίησης/ τυποποίησης προκειμένου να προβούν σε:
-
Εργασίες επισκευής/ αποκατάστασης ζημιών στις κτηριακές εγκαταστάσεις (κίτρινος χαρακτηρισμός κτηρίων) ή δημιουργία νέων κτηριακών εγκαταστάσεων στη θέση των παλιών (κόκκινος χαρακτηρισμός κτηρίων)
-
Αντικατάσταση παραγωγικού εξοπλισμού στις περιπτώσεις βλαβών
-
-
Αξιοποίηση πόρων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για την χρηματοδότηση:
-
επιχειρήσεων προκειμένου να προβούν σε:
-
Διατήρηση υφιστάμενων θέσεων εργασίας
-
Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας
-
-
Πρόσθετων μέτρων στήριξης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων όπως όσοι βρίσκονται κάτω του ορίου φτώχειας, ΑμεΑ κλπ
-
-
Οι επιχειρήσεις στις πληγείσες περιοχές (Ιδιόκτητες ή Μισθωμένες) θα κάνουν μεγάλο Διάστημα να επαναλειτουργήσουν. Άρα ανάλογα με τον τζίρο που έκαναν ανά μήνα, να υπάρξει μια μηνιαία αποζημίωση.
Μεσοπρόθεσμα μέτρα στήριξης πληγεισών περιοχών
-
Ειδικό τοπικό αναπτυξιακό σχέδιο με αξιοποίηση των τοπικών αναπτυξιακών φορέων για του πληγέντες Δήμους το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με άμεση χρηματοδότηση από το ΠΔΕ (στο πρότυπο του Κρήτη – Πράσινη Ανάπτυξη) με βασικούς άξονες τη χρηματοδότηση των δημόσιων υποδομών και την ενίσχυση των τοπικών επιχειρήσεων.
-
Τοπικό αναπτυξιακό σχέδιο για τη στήριξη και την ενίσχυση των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων της περιοχής με στήριξη της απασχόλησης, κοινωνικά μέτρα στήριξης των αστέγων, των ΑΜΕΑ, των μονογονεϊκών οικογενειών κλπ.
-
Λήψη μέτρων στήριξης της περιοχής μέσω αξιοποίησης κονδυλίων από το Εταιρικό Σύμφωνο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) 2021-2027.
Όλες οι παραπάνω προτάσεις είναι αποτέλεσμα ενός συστηματικού διαλόγου από την πρώτη στιγμή που χτύπησε Εγκέλαδος μέχρι και σήμερα, με τους κατοίκους, τους φορείς, τις συλλογικότητες, τους εργαζόμενους και τους επιχειρηματίες στις πληγείσες περιοχές. Είναι προτάσεις μετά από επιτόπιες επισκέψεις είτε κατ’ ιδίαν, είτε με κλιμάκια του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και από την επιτόπια επίσκεψη του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα στην περιοχή. Ως εκ τούτου, είναι ένας οδηγός για όσα μπορούν και πρέπει να δρομολογηθούν για την περιοχή. Προτάσεις τις οποίες η Κυβέρνηση δεν επιτρέπεται να αγνοήσει.
*Βουλευτής Ηρακλείου, ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία