Η Κυβέρνηση υποχωρεί σε όλα τα επίμαχα που αφορούν τα ζώα συντροφιάς

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Πατρίς” της Κρήτης – Σάββατο 11 Σεπτ 2021

Του Νίκου Ε. Ηγουμενίδη*

Η σημερινή Κυβέρνηση σκοπίμως επιχείρησε να καλλιεργήσει προσδοκίες για αλλαγές στο ευαίσθητο θέμα της προστασίας των ζώων συντροφιάς. Μετά από πολλές ταλαντεύσεις και πολλαπλές εκδοχές νομοσχεδίων που τέθηκαν σε διαβούλευση καταλήγει να καταθέσει ένα νομοσχέδιο – «προϊόν συμβιβασμού» και με γνώμονα «να τα έχουμε καλά με όλους». Αντίθετα, η φροντίδα, η προστασία και η αγάπη για τα ζώα συντροφιάς απαιτούν να σπάσουν αυγά και να γίνουν ριζικές τομές σε όλα τα επίμαχα, όπως η στείρωση, η σήμανση, η υιοθεσία και η γενναία χρηματοδότηση και στελέχωση των κρίσιμων πυλώνων για την πραγματική προστασία των ζώων συντροφιάς. Πιο συγκεκριμένα:

Αλληλοεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες και πολυδαίδαλο -αναποτελεσματικό σχήμα: Ενώ παρουσιάζεται το Υπουργείο Εσωτερικών να έχει την κύρια αρμοδιότητα, στην πραγματικότητα τουλάχιστον 3 διαφορετικά Υπουργεία εμπλέκονται με αλληλοεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες εντείνοντας τη γραφειοκρατία και την αναποτελεσματικότητα. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης «κρατά» το ζήτημα της κτηνιατρικής υγείας μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής, οι Δήμοι «επωμίζονται» την φροντίδα, την περισυλλογή, την διαχείριση των αδέσποτων και την ευθύνη για «επιχειρησιακό πρόγραμμα», ενώ «σφήνα» μπαίνει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσω της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης για τη διαχείριση του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς. Την εποπτεία αποκτά το νεοπαγές Τμήμα Προστασίας Ζώων Συντροφιάς της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπ. Εσωτερικών, ενώ αρμόδιες αρχές ελέγχου της εφαρμογής της κτηνιατρικής νομοθεσίας για τα ζώα συντροφιάς θα είναι οι κτηνιατρικές υπηρεσίες των περιφερειών και των περιφερειακών ενοτήτων της χώρας, καθώς και οι αρμόδιες υπηρεσίες του οικείου Δήμου. Να προστεθεί ότι τα 2 Υπουργεία, Αγροτικής Ανάπτυξης και Εσωτερικών, οφείλουν να «συνεπικουρούν» το έργο του Υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης στο οποίο «μεταφέρεται» το Εθνικό Μητρώο. Με ποια «επιτελική» ειδικότητα οι υπάλληλοι του τελευταίου Υπουργείου, θα είναι σε θέση να ελέγχουν τα ποιοτικά δεδομένα του Μητρώου Ζώων Συντροφιάς, παραμένει αδιευκρίνιστο μυστικό.
«Φιάσκο» το ζήτημα της στείρωσης: Η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση του νομοσχεδίου για την επιδίωξη της Κυβέρνησης «να τα έχει καλά με όλους» είναι το ζήτημα της υποχρεωτικότητας της στείρωσης. Ενώ η αρχική διάταξη όριζε την υποχρεωτικότητα μετά την πρώτη γέννα, κατόπιν το σχέδιο της διαβούλευσης μετέθεσε το ζήτημα για μετά την 1/9/2023 με τα αναλογούντα διοικητικά πρόστιμα για μετά την 1/9/24, αυτή τη φορά «επινοήθηκε» κάτι άλλο: Ναι μεν θεσπίζεται η υποχρεωτικότητα για τον ιδιοκτήτη με την επιβολή των προστίμων να ξεκινά τον Σεπτέμβριο του 2022 (σ.σ. για να φανεί η Κυβέρνηση ότι ικανοποιεί το αίτημα οργανώσεων και σωματείων), ωστόσο τορπιλίζει το θέμα από την «πίσω πόρτα»: Δίνει τη δυνατότητα σε όποιον ιδιοκτήτη δεν θέλει να στειρώσει το ζώο του να καταβάλει το ποσό των 150 ευρώ από την 1η.3.2022 (δηλαδή μόλις αρχίζει η υποχρεωτικότητα) με την μόνη υποχρέωση να αποσταλεί – από οποιονδήποτε ιδιοκτήτη και χωρίς κριτήρια- δείγμα …γενετικού υλικού του ζώου συντροφιάς στο νεοϊδρυθέν Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς. Φαίνεται πως το «χαρτζιλίκι» των 150 ευρώ με το οποίο επιχείρησε να εξαγοράσει για τον εμβολιασμό τούς νέους, η Κυβέρνηση Μητσοτάκη επιδιώκει να το ξαναβάλει στο ταμείο με «πλάτες» τα αδέσποτα και δεσποζόμενα ζώα συντροφιάς. Επί της ουσίας, η Κυβέρνηση αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων, και η αντιμετώπιση των αδέσποτων παραπέμπεται στις καλένδες…
Χωρίς πόρους οι κομβικές υπηρεσίες: Ενώ για τη σύσταση Εργαστηρίου Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς η Κυβέρνηση δεν τσιγκουνεύεται την εφάπαξ επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό ύψους 2.000.000€, την ίδια ώρα δεν δεσμεύεται για κανένα ποσό απέναντι στους Δήμους στους οποίους έχει αναθέσει πλέον κομβικές αρμοδιότητες και υπηρεσίες. Διαφημίζει ένα νέο πρόγραμμα, το πρόγραμμα Άργος, χωρίς ωστόσο να αναφέρεται σε κανένα συγκεκριμένο ύψος χρηματοδότησης. Μάλιστα, το πρόγραμμα αυτό βασίζεται στο Νόμο Σκουρλέτη που δημιουργήθηκε για σκοπούς άλλους από το θέμα των ζώων συντροφιάς όπως για ζητήματα κατασκευής έργων ύδρευσης, αποχέτευσης, αγροτικής οδοποιΐας κ.ά, και που προβλέπει την χρηματοδότηση των Δήμων μέσα από επενδυτικά δάνεια με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (άρθρο 69 Ν4509/2017). Επίσης βασίζει τη χρηματοδότηση στον ήδη «κουτσορεμένο» από την σημερινή Κυβέρνηση Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων του ΥΠΕΣ (άρθρο 71 του Ν509/2017), δηλαδή αφήνει τις υπηρεσίες στον αέρα. Η αλήθεια είναι μία: Χωρίς πόρους και χωρίς να μπει βαθιά το χέρι στην τσέπη, το ζήτημα των αδέσποτων αφήνεται στην τύχη του.
Κραυγαλέα υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών: Η Κυβέρνηση διαφημίζει «την προστασία των ζώων συντροφιάς» χωρίς τελικά να στελεχώνει με επιστημονικό και διοικητικό τις αρμόδιες υπηρεσίες. Χαρακτηριστική η διάταξη στην οποία τονίζεται για τους δήμους ότι «τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς περισυλλέγονται από άτομα κατάλληλα εκπαιδευμένα και έμπειρα στην αιχμαλωσία ζώων συντροφιάς», αλλά δεν λέει κουβέντα για το τι θα πράξει για τη στελέχωση των δήμων με το εξειδικευμένο προσωπικό. Συμπληρώνει μάλιστα ότι ο δήμος πρέπει να έχει το κατάλληλο όχημα για την «αιχμαλωσία», αλλά χωρίς να λέει ότι πρέπει να έχει και τους κατάλληλους ανθρώπους. Για να χρυσωθεί το χάπι, απλά σημειώνει ότι οι δήμοι «μπορούν» – και όχι ότι «πρέπει» – να καταρτίζουν προγράμματα εκπαίδευσης του προσωπικού των δήμων… Το κύριο είναι ότι σε όλο το διάστημα της διαβούλευσης απουσίασε όλο το φάσμα των θέσεων των κατεξοχήν ειδικών και του επιστημονικού κόσμου, του ιατρικού και κτηνιατρικού κόσμου συμπεριλαμβανομένου. Με ποια σοβαρότητα σκοπεύει να «λύσει» η Κυβέρνηση το θέμα;
Η περίπτωση της Κρήτης: Με κομβικό ρόλο και χωρίς στελέχωση οι κτηνιατρικές υπηρεσίες. Τρανταχτό παράδειγμα η Κτηνιατρική Υπηρεσία της Περιφέρειας Κρήτης. Όπως με ενημερώνουν, παρά την έγκριση από την Περιφέρεια εκκρεμεί ακόμη η έγκριση από το Υπουργείο για πρόσληψη 5 μόνιμων κτηνιάτρων – ενώ η απάντηση που δίδεται μέχρι στιγμής είναι πως «κολλάει στα γρανάζια του ΑΣΕΠ». Συνολικά σήμερα υπηρετούν σε όλη την Κρήτη 17 άνθρωποι με το ερώτημα: «Τι να πρωτοκάνουν;». Κι όμως με βάση το νομοσχέδιο οι κτηνιατρικές υπηρεσίες των περιφερειών και των περιφερειακών ενοτήτων της χώρας θα έχουν «τον σημαντικό έλεγχο και την εποπτεία των φορέων εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς», αλλά και τον έλεγχο των καταφυγίων. Αν αυτές οι υπηρεσίες αδυνατούν να φέρουν σε πέρας το έργο που ήδη σήμερα έχουν, τότε για ποιά προστασία των ζώων συντροφιάς μιλάμε;