ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ: 2 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ
Το χρονικό μιας συλλογικής προσπάθειας για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος
Στις αρχές του 2016 μπαίνει επιτακτικά στο τραπέζι το ζήτημα της αυθαίρετης δόμησης. Διοργανώνεται στο Ηράκλειο συνέντευξη τύπου με αποκλειστικό θέμα το ζήτημα της άμεσης αντιμετώπισης του προβλήματος, τοπικά και πανελλαδικά, και της άρσης της μακροχρόνιας ομηρίας ιδιοκτητών αυθαιρέτων.
Οι προτάσεις και οι σκέψεις αποτυπώνονται σε σχετική επιστολή, η οποία κατατίθεται στα συναρμόδια υπουργεία και στην Αντιπροεδρία της Κυβέρνησης. Ταυτόχρονα, ξεκινούν επαφές και συναντήσεις με τοπικούς φορείς του Νομού Ηρακλείου, ενώ αρχίζουν και οι συνεννοήσεις με συναδέλφους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ από την υπόλοιπη χώρα, με στόχο να αναδειχθεί η αναγκαιότητα άμεσης επίλυσης του προβλήματος σε όλη την επικράτεια.
«Η κυβέρνηση της αριστεράς στηριγμένη στις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ισότητας των πολιτών, οφείλει να λύσει οριστικά όχι μόνο το πρόβλημα της τακτοποίησης των αυθαιρέτων αλλά και το πρόβλημα της χρηματοδότησης των σχεδίων πόλης των «αυθαιρετουπόλεων»», σημειωνόταν στην αρχική επιστολή στους αρμόδιους Υπουργούς.
Συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής η Επίκαιρη Ερώτηση στον τότε Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη, ο οποίος αναγνωρίζει τη διάσταση του θέματος και παρουσιάζει για πρώτη φορά το πλαίσιο – σχεδιασμό για το νέο νόμο.
Ο Νίκος Ηγουμενίδης τονίζει από τα έδρανα της Βουλής την πανελλαδική διάσταση, αλλά και τη διαχρονική εξέλιξη στο Νομό Ηρακλείου:
«Χρησιμοποιώ τη λέξη «αυθαιρετουπόλεις», κατά τη γνώμη μου, χωρίς υπερβολή, μιας και υπάρχουν πόλεις όπου το 50% με 80% των κτισμάτων τους είναι αυθαίρετες κατασκευές. Στην ευρύτερη περιοχή του πολεοδομικού συγκροτήματος του Ηρακλείου, στη δημοτική κοινότητα Γαζίου από το 1923, που καταγράφεται ως οικισμός με 61 κατοίκους μέχρι σήμερα, σχεδόν ένα αιώνα μετά, όπου καταγράφεται πληθυσμός πάνω από 25.000 κάτοικοι, δεν έγινε καμία παρέμβαση».
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Γιάννης Τσιρώνης περιγράφει τη λογική «θεραπείας» και πρόληψης που θα διέπει το νέο νόμο:
«Στον καινούριο νόμο είναι φανερό ότι έχουμε μια διαφορετική λογική, δηλαδή για την παράβαση εκείνη που έχει πολύ σοβαρό περιβαλλοντικό και χωροταξικό αποτύπωμα να πληρώνονται άλλα χρήματα από τα χρήματα που πληρώνονται για μια παράβαση, η οποία αφορά αμέλεια του κράτους. Άρα, δεν θα είναι όλα ίδια, οριζόντια φοροεισπρακτικά, αλλά θα είναι μια λογική θεραπείας του προβλήματος».
Παρουσία του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη διοργανώνεται από τη Νομαρχιακή Επιτροπή Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ εκδήλωση στο Γάζι με θέμα: «Το νέο πλαίσιο για τη προστασία του δομημένου περιβάλλοντος- αντιμετώπιση αυθαίρετης δόμησης». Η παρουσία του κόσμου σε ένα κατάμεστο θέατρο στο Γάζι μαρτυρά το ενδιαφέρον των πολιτών για την επίλυση του προβλήματος.
«Εν όψει του νέου νόμου αυθαιρέτων που σύντομα μπαίνει σε διαβούλευση, ανοίγουμε σήμερα εδώ στο Ηράκλειο τη συζήτηση για ένα πρόβλημα που αφορά χιλιάδες οικογένειες, οι οποίες έρχονται σήμερα αντιμέτωπες, όχι απλά με τη δημοσιονομική κρίση, το φάσμα της ανεργίας και της λιτότητας, αλλά και επιπρόσθετα με το ζήτημα της ανεπάρκειας δια
χρονικά της Ελληνικής Πολιτείας για την ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της αυθαίρετης δόμησης – ζήτημα που αξιοποιήθηκε διαχρονικά στην αναζήτηση εκλογικής πελατείας μέσω της «πολιτικής ομηρίας» των ιδιοκτητών αυθαιρέτων με φρούδες υποσχέσεις νομιμοποίησης», σημείωνε σε εκείνη την εκδήλωση ο Νίκος Ηγουμενίδης.
- [1.9.2016] Κατατίθεται στη Βουλή από τον Νίκο Ηγουμενίδη η εισήγηση για τον στρατηγικό αναπτυξιακό σχεδιασμό στην Κρήτη. Στην εισήγηση τίθεται επιτακτικά η άρση της χωροταξικά άναρχης ανάπτυξης και επίσπευση της χωροταξικής οργάνωσης των παραγωγικών δραστηριοτήτων.
«Βασική αιτία της σημερινής κατάστασης η έντονη οικιστική πίεση και η διαχρονική έλλειψη γενικών πολεοδομικών σχεδίων. Πρέπει επιτέλους να σταματήσει η σημερινή παρωδία χωρικού σχεδιασμού, που προσαρμόζεται εκ των υστέρων σε πελατειακές πολιτικές αποφάσεις. Ο σχεδιασμός, αντίθετα, θα αποτυπώσει το όραμα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της Κρήτης, θα ισοδυναμεί με το κτηματολόγιο και θα θέτει ενιαίους κανόνες, θα ανατρέψει τις ανισορροπίες που υπάρχουν σήμερα και θα αναζωογονήσει τις περιοχές της υπαίθρου που εγκαταλείπονται.»
Οι βασικές θέσεις-προτάσεις αποκρυσταλλώνονται κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης δημόσια σε άρθρο στη «Νέα Κρήτη»:
«Ποτέ άλλοτε μια Κυβέρνηση δεν διαβουλεύτηκε σε τόσο βάθος και με «ανοιχτά αυτιά» με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τους πολίτες για το θέμα των αυθαιρέτων, λαμβάνοντας υπόψη μια σειρά από ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως η ενσωμάτωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και η εμφανής μείωση του κόστους τακτοποίησης.»
«Είναι σαφές ότι οι πόροι που θα συγκεντρωθούν θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν τα απαιτούμενα σχέδια πόλης και την δημιουργία των υποδομών που απαιτούν, με όλα τα θετικά αποτελέσματα που αυτό συνεπάγεται, ιδιαίτερα στις μέρες μας, για την οικονομία, την κοινωνία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων των πόλεων.»
Η σύσκεψη πραγματοποιείται στην Αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου, παρουσία της Συμβούλου του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη σε θέματα Πολεοδομίας, κας Σταυρούλας Αγρίου, η οποία συγκεντρώνει τις παρατηρήσεις-προτάσεις και δίνει απαντήσεις σε πολλές πτυχές του υπό κατάθεση νομοσχεδίου για την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος.
Σημειώνεται ότι η ευρεία σύσκεψη πραγματοποιείται μια μέρα μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης του νομοσχεδίου, η οποία όπως ανακοινώθηκε λαμβάνει παράταση λόγω του συνεχούς πλήθους των σχολίων, και πριν την επικείμενη κατάθεση του, ώστε να ληφθούν υπόψη όλες οι παρατηρήσεις και προτάσεις των τοπικών φορέων.
Σε άρθρο στην εφημερίδα «Πατρίδα» για τις κρίσιμες προτεραιότητες αναφέρεται η προστασία του δομημένου περιβάλλοντος, με έμφαση στις προτάσεις, σκέψεις και παρατηρήσεις που έχουν κατατεθεί με στόχο να εξεταστούν και να ληφθούν σοβαρά υπόψη.
Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά εισάγεται ο συντελεστής που αφορά «περιβαλλοντικά ευαίσθητη περιοχή» και ότι ξεχωριστά εξετάζονται οι περιοχές εκτός σχεδίου αλλά «με εκκρεμείς πολεοδομικές μελέτες» –ως ευθεία αναφορά απέναντι στις λεγόμενες «αυθαιρετουπόλεις» – περιοχές όπου ουσιαστικά το Κράτος όλα τα προηγούμενα χρόνια δε μερίμνησε για πολεοδομικές μελέτες και σχέδια.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στο 45ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου για τη συνάντηση με τη Συντονιστική Επιτροπή των 4 συλλόγων (ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΧΩΣΤΟΥ, ΓΙΟΦΥΡΟΥ-ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ», ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΥ, ΛΙΝΤΟ) που εκπροσωπεί τα εκτός σχεδίου πόλης Δυτικά προάστια του Ηρακλείου,
Αντικείμενο της συνάντησης, το ζήτημα των ήδη βεβαιωμένων οφειλών που έχει ως αποτέλεσμα το «πάγωμα» των λογαριασμών, καθώς και το θέμα της ανάπτυξης του σχεδίου πόλης και ανάπλασης των συγκεκριμένων περιοχών.
Εδώ τίθεται το ζήτημα των οφειλών από βεβαιωμένα πρόστιμα αυθαιρέτων και η διερεύνηση της δυνατότητας παράτασης ή αναστολής των προστίμων και των συνεπειών τους μέχρι την ψήφιση του νέου νόμου για το δομημένο περιβάλλον.
http://nigoumenidis.gr/deltio-typou-synantisi-me-ti-nea-yfypourgo-ikonomikon-katerina-papanatsiou/
- [20.12.2016] Επίσκεψη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Ηράκλειο, όπου περιγράφεται η διάσταση των αυθαιρέτων και μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης και αποφασιστικά ο σχεδιασμός για το δομημένο περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης γίνεται εκτενής ενημέρωση για το θέμα και οριστικοποιείται το πλαίσιο για το νέο νόμο.
«Ασφαλώς και πρέπει να μας προβληματίσει το ποσό των 3,3 δις για τα ήδη καταχωρημένα πρόστιμα. Γιατί, όπως έχουμε τονίσει εξαρχής – και από την πρώτη σύσκεψη που διοργανώθηκε πανελλαδικά στο Ηράκλειο πριν από ένα χρόνο με τη συμμετοχή τοπικών φορέων και συλλόγους οικιστών – ο «σκληρός πυρήνας» των κτισμάτων των «αυθαιρετουπόλεων» που ο μέσος όρος προστίμων αναμένεται ότι ξεπερνά τις 50.000 € ανά κτίσμα, δεν έχει ενταχθεί σε κανένα νόμο. Το μεγάλο ποσοστό αυθαίρετων κτισμάτων μέχρι σήμερα δεν έχει ενταχθεί σε κανέναν από τους προηγούμενους νόμους και φυσικά δεν μπορεί να αποτυπωθεί σε κανένα επίσημο στατιστικό αποτέλεσμα του ΤΕΕ.»
«Ύστερα από επικοινωνία με το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά και με όλη την ομάδα συνεργατών του Υπουργείου που ασχολείται με την επεξεργασία του νομοσχεδίου και την αξιολόγηση – ενσωμάτωση των προτάσεων και παρατηρήσεων μετά το στάδιο της διαβούλευσης, είναι σκόπιμο να επισημανθεί, πρώτον, ότι ένα μεγάλο μέρος των παρατηρήσεων έχουν γίνει αποδεκτές από το Υπουργείο και, δεύτερον, ότι στο αμέσως επόμενο διάστημα κατατίθεται το σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή.»
- [20.9.2017] Κατάθεση του νομοσχεδίου.
Μετά από ευρύτατη και εξαντλητική διαβούλευση-επεξεργασία όλων των προτάσεων (πολιτών και φορέων) κατατίθεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος το νομοσχέδιο «Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος».
Με συνεχείς αναφορές σε Ηράκλειο, Γάζι, Αλικαρνασσό, τονίζεται επί της αρχής ότι το νομοσχέδιο διαπνέεται από σεβασμό στο περιβάλλον και οικολογική ευαισθησία, αλλά αναδεικνύεται και η στάση του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης με κύριο χαρακτηριστικό την διαχρονική ολιγωρία:
«Θα ήθελα να ρωτήσω το κόμμα της Ν.Δ., που μας κούνησε το δάχτυλο, τόσα χρόνια που κυβερνάγατε, τι κάνατε; Πώς αντιμετωπίσατε, εσείς και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. που κυβερνήσατε, τη στροφή του κόσμου προς τις πόλεις;», ρώτησε ο Νίκος Ηγουμενίδης. Παράλληλα γίνονται δεκτές οι προτάσεις να κληθούν φορείς και σύλλογοι οικιστών του Ν. Ηρακλείου στη Βουλή.
Η σύσκεψη αναφορικά με τις διατάξεις του νέου νομοσχεδίου για το δομημένο περιβάλλον πραγματοποιείται στη συνεδριακή αίθουσα της Περιφέρειας Κρήτης. Κατά τη διάρκεια της εκφράζεται η ικανοποίηση για πλήθος διατάξεων και η κοινή πεποίθηση πως πρόκειται για ένα θετικό νομοσχέδιο, ενώ σύμφωνα με το σκοπό της σύσκεψης συγκεντρώνονται οι τελευταίες παρατηρήσεις-βελτιωτικές προτάσεις επί του σχεδίου νόμου που ήδη έχει κατατεθεί.
Εδώ τονίζεται ότι:
«Έχουμε ένα θετικό σχέδιο με περιθώριο βελτιώσεων και γι’ αυτό βρισκόμαστε εδώ σήμερα. Για να συμβάλουμε με τις παρατηρήσεις μας ώστε αυτό το σ/ν να έχει το βέλτιστο αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση του προβλήματος των αυθαιρέτων κτισμάτων, που για δεκαετίες ταλανίζει την πόλη μας και ολόκληρη τη χώρα. Να έχει το βέλτιστο αποτέλεσμα στην καθημερινότητα των συμπολιτών μας. Είναι στο χέρι μας να μην ξαναβάλουμε «κάτω από το χαλί» το πρόβλημα.»
Στα πλαίσια της ακρόασης φορέων παρεμβαίνουν και καταθέτουν γραπτά υπομνήματα φορείς της Κρήτης. Μεγάλο μέρος αυτών λαμβάνονται υπόψη και ενσωματώνονται στο σώμα του νομοσχεδίου.
«Κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να καταθέσω προτάσεις από φορείς, οι οποίοι δεν συμμετέχουν σήμερα, μετά από μια σύσκεψη που έγινε στο Ηράκλειο. Είναι προτάσεις από το Δήμο Αρχανών Αστερουσίων – συμμετείχε ο δήμαρχος στη σύσκεψη – , από τον Δήμο Χερσονήσου -εκπροσωπήθηκε ο δήμαρχος στη σύσκεψη-, καθώς και προτάσεις από μεμονωμένους φορείς, σε άλλους είναι και τα στοιχεία τους, εφόσον δεν είχαν αντίρρηση, τα άλλα τα καταθέτω για τα πρακτικά», σημειώνεται συμπληρωματικά από τον Νίκο Ηγουμενίδη κατά τη συνέχιση της επεξεργασίας και εξέτασης του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος».
Κατά τη σημερινή β΄ ανάγνωση του νομοσχεδίου για το δομημένο περιβάλλον στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, σημειώνονται αναλυτικά επί των άρθρων του νομοσχεδίου συγκεκριμένες παρατηρήσεις-προτάσεις, αρκετές από τις οποίες ενσωματώνονται στο νομοσχέδιο.
Ο Νίκος Ηγουμενίδης τονίζοντας αρχικά ότι «έχουμε ένα καλό νόμο στα χέρια μας με τη δυνατότητα να γίνει καλύτερος» επιμένει στην αύξηση των δόσεων με την υπαγωγή στη ρύθμιση (σ.σ. τελικά ο Υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης ανακοινώνει την αύξηση από 80 σε 100 δόσεις), στην πρόταση για έναν ενιαίο συντελεστή 0,2 σε όλους τους βοηθητικούς χώρους μίας οικοδομής, καθώς και στην επισήμανση ότι το πρώτο και κύριο είναι να φτιαχτούν σχέδια πόλης και να μπορέσουν εφαρμοστούν, προτείνοντας «το 1/3 των χρημάτων που θα μαζευτούν από το κόστος τακτοποίησης, από πρόστιμα να διατεθεί για να φτιαχτούν τα σχέδια πόλης, να εφαρμοστούν και για να εφαρμοστεί η ανάπλαση των περιοχών, όπου υπάρχουν».
Είναι χαρακτηριστικό ότι σχετικά με την τελευταία παρατήρηση, ο Υπουργός Περιβάλλοντος κ. Σταθάκης κατά την τοποθέτηση στην Επιτροπή της Βουλής επισημαίνει: «Η ιδέα της χρηματοδότησης με μέρος των χρημάτων για τα τοπικά χωρικά σχέδια είναι μια καλή ιδέα. Μπορεί να μην είναι το ένα τρίτο, αλλά μπορούμε να το σκεφτούμε μέχρι την Ολομέλεια».
- [17.10.2017] Συνέντευξη σε «Ράδιο Κρήτη» και «Κόκκινο Κρήτης»
«Οι πολίτες βρίσκονται ενώπιον ενός καλού νόμου και που με τις παρατηρήσεις-προτάσεις έγινε ακόμη καλύτερος», σημειώνεται σε ραδιοφωνικές συνεντεύξεις
Επιβεβαιώνεται ότι η μείωση μπορεί να φτάσει στο 60-80% του κόστους, ενώ γίνεται αναφορά διεξοδικά στις βελτιωτικές ρυθμίσεις στο παρόν σχέδιο νόμου για το δομημένο περιβάλλον και τονίζεται η σημαντική τροποποίηση με βάση τους κανόνες της ίσης μεταχείρισης σύμφωνα με την οποία όσοι μεταπηδούν στο νέο νόμο και μάλιστα στο πρώτο εξάμηνο θα τύχουν ίσης μεταχείρισης, άρα κερδίζουν το 20%, καθώς και ότι ο Υπουργός κάνει αποδεκτή την αύξηση των δόσεων από 80 σε 100.
Επιπλέον, γίνεται ειδική αναφορά στα κίνητρα κατεδάφισης για τις μόνιμες κατοικίες, αλλά και στην αύξηση του ποσοστού των δήμων για τη χρηματοδότηση των τοπικών χωρικών σχεδίων – ζήτημα για το οποίο επιφυλάχτηκε ο Υπουργός να απαντήσει στη συζήτηση στην Ολομέλεια.
http://nigoumenidis.gr/dt-synentefxi-sto-radio-kriti-ke-ston-lefteri-vardaki-17-10-2017/
- [18.10.2017] Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής
Ο βουλευτής Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ηγουμενίδης τοποθετήθηκε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συνέχιση της συζήτησης, και πριν την ψήφιση, του νομοσχεδίου για το δομημένο περιβάλλον, τονίζοντας ότι ικανοποιείται το βασικό αίτημα εξορθολογισμού και της δραστικής μείωσης του κόστους τακτοποίησης, και ότι με την ψήφιση του νομοσχεδίου «οι πολίτες του αστικού ιστού της πατρίδας μας από σήμερα έχουν ένα ακόμη όπλο στα χέρια τους για να ζούμε με αξιοπρέπεια σε ανθρώπινες πόλεις».
Νίκος Ηγουμενίδης αναφέρθηκε εκτενώς στη γιγάντωση του προβλήματος από τις πελατειακές λογικές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ: «Με την πολιτική που ακολούθησαν οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, το πρόβλημα των αυθαιρέτων από τη μια μεριά γιγαντώθηκε, από την άλλη αξιοποιήθηκε στην αναζήτηση εκλογικής πελατείας μέσω της πολιτικής ομηρίας των ιδιοκτητών των αυθαιρέτων στις φρούδες υποσχέσεις νομιμοποίησης.», σημείωσε χαρακτηριστικά.
- [18.10.2017] To νομοσχέδιο για τον έλεγχο και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος γίνεται νόμος του κράτους.
