Νομοσχέδιο για τα Ζώα συντροφιάς: Κύριο μέλημα της Κυβέρνησης να τα «έχει καλά με όλους»

Του Νίκου Ε. Ηγουμενίδη*

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Πατρίδα” της Κρήτης, 20.05.2021

Σε πρόσφατη επίσκεψη στο κυνοκομείο Ηρακλείου ο βουλευτής

Το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου της Κυβέρνησης για τα ζώα συντροφιάς δυστυχώς αποτελεί μια ακόμη «επικοινωνιακή φούσκα» της Κυβέρνησης. Παρά τις προσδοκίες που σκοπίμως καλλιέργησε αρχικά για βήματα στην κατεύθυνση της προστασίας των ζώων, από το σχέδιο της διαβούλευσης που απέχει πολύ από το αρχικό κείμενο αποδεικνύεται περίτρανα ότι η Κυβέρνηση λειτούργησε με τη λογική «να τους ικανοποιήσουμε όλους», δηλαδή τόσο όσους μάχονται για την προστασία των ζώων όσο και όσους ανήκουν στην κατηγορία της εκμετάλλευσης των ζώων. Το κείμενο της διαβούλευσης δείχνει ότι τα επίμαχα ζητήματα που αφορούν τα ζώα συντροφιάς τελικά δεν επιλύονται. Πιο συγκεκριμένα:

  1. Πολυδαίδαλο και αναποτελεσματικό σχήμα: Ενώ παρουσιάζεται το Υπουργείο Εσωτερικών να έχει την κύρια αρμοδιότητα, στην πραγματικότητα 3 διαφορετικά Υπουργεία εμπλέκονται με αλληλοεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες εντείνοντας τη γραφειοκρατία και την αναποτελεσματικότητα. Αρμόδια αρχή για την υγεία των ζώων παραμένει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, οι Δήμοι ορίζονται ως υπεύθυνοι για τη σύνταξη επιχειρησιακών προγραμμάτων, ενώ «σφήνα» μπαίνει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τη βασική αρμοδιότητα της διαχείρισης του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς και των επιμέρους μητρώων. Παράλληλα, οι Κτηνιατρικές υπηρεσίες των Περιφερειών και Περιφερειακών Ενοτήτων θα είναι αρμόδιες για την εφαρμογή της κτηνιατρικής νομοθεσίας και την ορθή λειτουργία της σήμανσης-καταγραφής και τον έλεγχο των καταφυγίων, ενώ τη γενικότερη ευθύνη θα έχει το νεοπαγές Τμήμα Προστασίας Ζώων Συντροφιάς της Διεύθυνσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών. Στα παραπάνω, προστίθεται η διάταξη που ορίζει το Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης να «συνεπικουρεί» – με ποιο τρόπο άραγε; – το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης (άρθρο 4 παρ.18.) Είναι κατανοητό πως μέσα από αυτό το πολυδαίδαλο σχήμα δεν μπορεί να επιτευχθεί η ουσιαστική προστασία των ζώων.

  2. Απουσία γενναίας και ολοκληρωμένης χρηματοδότησης. Η Κυβέρνηση προβλέπει την δημιουργία ενός ειδικού χρηματοδοτικού προγράμματος με την επωνυμία «Άργος» (άρθρο 8). Ωστόσο, το πρόγραμμα αυτό βασίζεται στο Νόμο Σκουρλέτη που δημιουργήθηκε για σκοπούς άλλους από το θέμα των ζώων συντροφιάς όπως για ζητήματα κατασκευής έργων ύδρευσης, αποχέτευσης, αγροτικής οδοποιΐας κ.ά, και που προβλέπει την χρηματοδότηση των Δήμων μέσα από επενδυτικά δάνεια με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (άρθρο 69 Ν4509/2017). Επίσης βασίζει τη χρηματοδότηση στον ήδη «κουτσορεμένο» από την σημερινή Κυβέρνηση Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων του ΥΠΕΣ (άρθρο 71 του Ν509/2017). Η Κυβέρνηση ουσιαστικά «ρίχνει στάχτη στα μάτια», αφού έχει ήδη φροντίσει να βάλει πλαφόν χρηματοδότησης στους δήμους πάνω στο νόμο (ήδη έχει «τορπιλίσει» τον «ΦιλόΔημο»), αλλά και αφού «πετσοκόβει» ετησίως τον Προϋπολογισμό των Δήμων. Στην πραγματικότητα τα επιχειρησιακά προγράμματα για την κατάρτιση των οποίων υπεύθυνοι ορίζονται οι Δήμοι κινδυνεύουν να μείνουν ασκήσεις επί χάρτου. Άλλωστε, όλες οι άλλες υπηρεσίες στις οποίες βασίζει το νομοσχέδιο παραμένουν εξίσου άνευ πόρων, εξοπλισμού και προσωπικού. Χωρίς γενναία και ολοκληρωμένη χρηματοδότηση, η υπόθεση της προστασίας των ζώων συντροφιάς θα παραμείνει γράμμα κενό. Κι αυτό το γνωρίζει η Κυβέρνηση.

  3. Στις καλένδες το ζήτημα της στείρωσης: Η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση του νομοσχεδίου για την επιδίωξη της Κυβέρνησης «να τα έχει καλά με όλους» είναι το ζήτημα της υποχρεωτικότητας της στείρωσης. Ενώ η αρχική διάταξη όριζε την υποχρεωτικότητα μετά την πρώτη γέννα, η διάταξη τροποποιήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου και το ζήτημα πλέον μετατίθεται για μετά την 1/9/2023 και τα αναλογούντα διοικητικά πρόστιμα για μετά την 1/9/24, ενώ παράλληλα ο Υπουργός διατηρεί το δικαίωμα να τροποποιεί τις ημερομηνίες και να ορίζει εξαιρέσεις (άρθρο 39 παρ.3) ουσιαστικά παραπέμποντας το θέμα στις καλένδες. Από την στιγμή που ο εκάστοτε Υπουργός με μια Υπουργική Απόφαση δύναται να τροποποιεί τους όρους της στείρωσης η Κυβέρνηση αποδεικνύει πως στην πραγματικότητα επέλεξε να μην «αγγίξει» το θέμα.

  4. Απουσία επίλυσης της υποστελέχωσης αρμόδιων υπηρεσιών. Η Κυβέρνηση αναθέτει κομβικές αρμοδιότητες σε υπηρεσίες που μέχρι σήμερα έχει φροντίσει ήδη να υποστελεχώσει. Τρανταχτό παράδειγμα οι κτηνιατρικές υπηρεσίες των περιφερειών και των περιφερειακών ενοτήτων της χώρας στις οποίες αναθέτει τον σημαντικό έλεγχο και την εποπτεία των φορέων εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς, αλλά και τον έλεγχο των καταφυγίων. Κι όμως, αυτές οι υπηρεσίες είναι σήμερα από τις πλέον υποστελεχωμένες με αποτέλεσμα να αδυνατούν να φέρουν σε πέρας το έργο που ήδη σήμερα έχουν. Μετά από προσωπική μου επίσκεψη στην Κτηνιατρική Υπηρεσία της Περιφέρειας Κρήτης διαπίστωσα ότι δεν έχει ακόμη απαντηθεί έγγραφο αίτημα της Περιφέρειας Κρήτης για την άμεση πρόσληψη 5 μόνιμων κτηνιάτρων από τους περίπου 20 συνολικά που απαιτούνται σε βάθος 5ετίας για τις ανάγκες συνολικά της υπηρεσίας. Και βέβαια αντίστοιχα με ό,τι συμβαίνει στο Ηράκλειο συμβαίνει και σχεδόν σε όλη την Επικράτεια. Πώς επομένως θα επιτελέσουν το έργο τους αυτές οι υπηρεσίες όταν δεν έχουν το απαιτούμενο προσωπικό; Και όταν μάλιστα ανατίθεται σε αυτές μέχρι και το ζήτημα του ελέγχου των καταφυγίων;

Σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να επισημανθεί ότι στο επικείμενο νομοσχέδιο η Κυβέρνηση θα πρέπει επιτέλους να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να μην αγνοήσει τις θέσεις της επιστημονικής κοινότητας. Οφείλει να λάβει υπόψη τις θέσεις των ειδικών. Βεβαίως, υπάρχουν και ορισμένες θετικές διατάξεις στο νομοσχέδιο, όπως το μητρώο παραβατών, η ανάγκη για ένα Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς, η γραμμή καταγγελιών, αλλά και η αναγνώριση της σημασίας του ρόλου των φιλοζωικών οργανώσεων. Ωστόσο, το μείζον παραμένει: Η Κυβέρνηση επέλεξε για μία ακόμη φορά να λειτουργήσει με βάση το δικό της όφελος: Να τα έχει καλά με όλους και να ισορροπήσει ανάμεσα σε όλες τις πλευρές, δηλαδή να μην σπάσει αυγά. Η ουσιαστική θωράκιση των ζώων όμως απαιτεί τομές και ρήξεις.

*Βουλευτής Ηρακλείου, ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία

 

 

 

 

 

Εγγραφείτε στο ενημερωτικό δελτίο
Για να λαμβάνεις ενημερωτικό υλικό και γνωρίζεις για τις δράσεις μας.
Γράψε απλά το email σου!
Εγγραφείτε