Γιατί με το «τρικ» του ηλικιακού ορίου, η Κυβέρνηση «συρρικνώνει» τα ημερήσια ΕΠΑΛ
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Πατρίς”, Τετάρτη 14.5.2020
Του Νίκου Ηγουμενίδη*
1.217 σχόλια – ως επί το πλείστον όλα αρνητικά. Τόσα «κατόρθωσε» να συγκεντρώσει μέσα σε ελάχιστες ημέρες και στα πλαίσια μιας διαβούλευσης-εξπρές η σχετική διάταξη της Κυβέρνησης με την οποία για πρώτη φορά τίθεται μέγιστο ηλικιακό όριο -τα 17 έτη- για την εγγραφή στα ημερήσια ΕΠΑΛ. Όπως σημειώνεται στο περίφημο άρθρο 51 του πολυνομοσχεδίου που αναρτήθηκε στη Διαύγεια – και η οποία ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες με ένα ρεκόρ αρνητικών σχολίων– στη Β’ τάξη των ημερήσιων ΕΠΑΛ «δρομολογείται» να εγγράφονται ή να μετεγγράφονται αντιστοίχως οι προαγόμενοι από την Α’ τάξη του Γενικού ή του Επαγγελματικού Λυκείου καθώς και οι μαθητές της Β’ τάξης του Γενικού Λυκείου έως δεκαεπτά (17) ετών!
Κοινός τόπος των παραπάνω σχολίων; Ο ισχυρός κώδωνας του κινδύνου για την επικείμενη δραματική συρρίκνωση του αριθμού των μαθητών, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 1/3 των μαθητών των ΕΠΑΛ είναι άνω των 17 ετών. Στην πράξη μάλιστα αυτό το ηλικιακό όριο για τις εγγραφές-μετεγγραφές στη Β΄ τάξη, θα μειώσει ακόμα περισσότερο το πραγματικό ηλικιακό όριο στην Α΄ τάξη στα 16 χρόνια, αφού ένας μαθητής ή μαθήτρια που θα εγγραφεί στην Α΄ τάξη στα 17 του χρόνια, όταν θα πρέπει να φοιτήσει στη Β΄ τάξη θα είναι ήδη 18 χρονών, δηλαδή δεν θα μπορεί να συνεχίσει το Επαγγελματικό Λύκειο…
Στην Κυβέρνηση δεν μπορεί βεβαίως να διαφεύγουν αυτές οι «λεπτομέρειες». Η μείωση του αριθμού των μαθητών οδηγεί ως μονόδρομος τους μαθητές και τους ενήλικες στα ιδιωτικά ΙΕΚ. Είναι πασίγνωστο ότι υπάρχει όρος σύμφωνα με τον οποίο η μη συμπλήρωση του απαιτούμενου αριθμού μαθητών οδηγεί στη διακοπή λειτουργίας τομέων και ειδικοτήτων σε αρκετά ημερήσια πρωινά ΕΠΑ.Λ. μέχρι να συμπληρωθεί ο αριθμός. Όσο για τα νυχτερινά ΕΠΑΛ η επιλογή είναι πρακτικά ανύπαρκτη. Τόσο για λόγους ωραρίου, όσο όμως και γιατί πολύ απλά σε ολόκληρες περιοχές της επικράτειας, όπως νησιά και απομακρυσμένες περιοχές, δεν υπάρχουν καθόλου εσπερινά ΕΠΑΛ. Είναι 11 οι νομοί και 22 τα νησιά της χώρας που σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένα εσπερινό ΕΠΑΛ. Όλα αυτά αποτελούν μια «συνειδητή» επιλογή.
Η Κυβέρνηση στην πραγματικότητα «ξηλώνει» όλες τις ρυθμίσεις του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος παρέλαβε την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση «σε συνθήκες διάλυσης» με πρώτη κίνηση στα έτη 2015-2019 να αυξήσει τη χρηματοδότηση για υποδομές και δράσεις, και με θεσμικό στόχο να ανατρέψει τη λογική ότι τα ΕΠΑΛ είναι σχολεία δεύτερης κατηγορίας. Ειδικά για τα ΕΠΑΛ, υλοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το “Μεταλυκειακό Έτος-Τάξη Μαθητείας”, προσλήφθηκαν ψυχολόγοι, θεσμοθετήθηκε η ενισχυτική διδασκαλία, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων ΕΠΑΛ του 2006 και του 2013 εκδόθηκαν από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2016. Και βεβαίως ο ΣΥΡΙΖΑ θεσμοθέτησε την πρόσβαση των αποφοίτων στα πανεπιστήμια και αύξησε το ποσοστό των θέσεων που διεκδικούσαν από 5% σε 10%.
Όχι τυχαία, από τις πρώτες νομοθετικές ενέργειες της Κυβέρνησης Μητσοτάκη τον Σεπτέμβριο του 2019 υπήρξε η αναστολή των διετών Προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης των ΑΕΙ για αποφοίτους ΕΠΑΛ. Τι σήμανε αυτό; 1500 απόφοιτοι των ΕΠΑΛ υπολογίζεται πως στερήθηκαν τη δυνατότητα περαιτέρω εξέλιξης.
Στην πραγματικότητα, αυτές τις μέρες συντελείται η «δεύτερη» επιχείρηση διάλυσης των ΕΠΑΛ. Για όσους δεν θυμούνται, η «πρώτη» προσπάθεια ήταν το 2013, με υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης τον σημερινό Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Τότε καταργήθηκαν 3 τομείς και 15 ειδικότητες, αποκλείστηκαν 20.000 μαθητές από το σχολείο και τέθηκαν σε διαθεσιμότητα 2.000 εκπαιδευτικοί.
Τώρα, η επίσημη αιτιολογική έκθεση της Υπουργού Παιδείας το λέει χωρίς αιδώ: «επιχειρείται η σταδιακή αποσυμφόρηση, από σκοπιάς μαθητικού δυναμικού, των ημερήσιων ΕΠΑ.Λ.». Ακόμη και οι λέξεις έχουν σημασία. Με τη λέξη «αποσυμφόρηση» η Υπουργός δείχνει τις προθέσεις της απέναντι στις ανάγκες της κοινωνίας. Εν ολίγοις, η «αποσυμφόρηση» από μαθητές συμπυκνώνει την κύρια στρατηγική της Κυβέρνησης απέναντι στα ΕΠΑΛ και με την οποία τρίβουν τα χέρια τους οι επιχειρηματίες των «ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων», αλλά συμπυκνώνει και τις διαχωριστικές γραμμές που υπάρχουν και σήμερα στην Παιδεία. Γι’ αυτό και η υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα της μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο αν είναι υπόθεση της κοινωνίας και όλων των μαχόμενων κοινωνικών και προοδευτικών δυνάμεων. Μόνον έτσι τέτοιες διατάξεις μπορούν να πάρουν το δρόμο της απόσυρσης.
*Βουλευτής Νομού Ηρακλείου, ΣΥΡΙΖΑ.
