Προσφυγικό – Μεταναστευτικό:

Η εμπειρία της Κρήτης σε ένα παγκόσμιο θέμα

Του Νίκου Ε. Ηγουμενίδη*

Δημοσιεύτηκε στην εφημ. Πατρίδα, Τετ 16 Οκτ 2019

Τα τελευταία χρόνια η Κρήτη στάθηκε υποδειγματικά απέναντι στο προσφυγικό. Παρά τις αρχικές αντιδράσεις στελεχών της ΝΔ – που θυμίζουν τις ντροπιαστικές θέσεις της ΟΝΝΕΔ Πεντέλης – η εμπειρία της εγκατάστασης προσφύγων στην Κρήτη απέδειξε ότι με νηφαλιότητα και ψυχραιμία, κάθε περιφέρεια μπορεί να συμβάλει εποικοδομητικά στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Κόντρα στην κινδυνολογία και στο ρατσισμό, οι πρόσφυγες ούτε τον τουρισμό, ούτε την καθημερινότητά μας επηρέασαν. Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνάμε την «καρδιά» του προβλήματος.

Οι πόλεμοι και η κλιματική αλλαγή με τις διαφοροποιήσεις που προκαλούν σε πολλές περιοχές του πλανήτη, συγκαταλέγονται στις κύριες αιτίες που σπρώχνουν στρατιές ανθρώπων στην προσφυγιά – μετανάστευση, για να επιβιώσουν. Βιώνουμε ίσως την μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμών στην ιστορία της ανθρωπότητας. Εκατομμύρια ανθρώπων, αναδεικνύουν σε στόχο ζωής να φτάσουν στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ, δηλαδή τους προορισμούς που αντιλαμβάνονται ως «γη της επαγγελίας». Σήμερα, η παράνομη εισβολή της Τουρκίας στη Συρία και ο κίνδυνος κυμάτων προσφύγων επαναφέρει με τον πλέον τραγικό τρόπο το θέμα στο τραπέζι.

Εκτός από την επιβεβλημένη πίεση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση να βάλει το χέρι στην τσέπη για το προσφυγικό αλλά και όλα τα κράτη μέλη να αναλάβουν τις ευθύνες τους,  χρειαζόμαστε σήμερα μέτρα με σεβασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη και αξιοπρέπεια, με σεβασμό στους κανόνες του διεθνούς δικαίου και της προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αλλά και με σεβασμό στην εθνική μας κυριαρχία και την ακεραιότητα της πατρίδας μας. Από την εμπειρία της Κρήτης προκύπτουν αβίαστα ορισμένες προτάσεις-κλειδιά:

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ

  1. 1. Αξιοποίηση της εμπειρίας από το πρόγραμμα «ΕΣΤΙΑ». Από τα πρώτα προγράμματα που εφαρμόστηκαν στην Κρήτη και που εξασφαλίζει ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης σε σπίτια και όχι σε «γκέτο» που επιδεινώνουν υπάρχοντα προβλήματα και δημιουργούν νέα. Το πρόγραμμα επιτυγχάνει διασπορά του πληθυσμού. Τα παιδιά πηγαίνουν στα σχολεία. Οι ασθενείς έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Δίκτυο ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και διερμηνέων, παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη μέχρι την οριστική απόφαση επί της αίτησης ασύλου. Και όλα αυτά υπό την αιγίδα και τον έλεγχο του ΟΗΕ.

Σημειώνεται ότι την εφαρμογή του προγράμματος στην Κρήτη ανέλαβαν φορείς της Τοπικής αυτοδιοίκησης και όχι ΜΚΟ. Δεν είναι τυχαία η βράβευση από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για την υποδειγματική αντιμετώπιση προσφυγικού – μεταναστευτικού, και μάλιστα σε μια περιοχή της Ελλάδας, που αποτελεί την αιχμή του δόρατος για τον ελληνικό τουρισμό. Πρώτο βήμα η επέκταση και εφαρμογή του προγράμματος «ΕΣΤΙΑ» αξιοποιώντας την εμπειρία από την μέχρι σήμερα εφαρμογή του.

  1. Υλοποίηση προγράμματος ένταξης για όσους μείνουν στην Ελλάδα. Όπως είναι γνωστό από τις συμφωνίες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένας αριθμός προσφύγων αναμένεται να παραμείνει στην Ελλάδα. Οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να ενταχθούν σε προγράμματα ένταξης. Να μάθουν την γλώσσα. Να αποκτήσουν ή να καλλιεργήσουν παραπέρα δεξιότητες. Να απορροφηθούν, τελικά, σε τομείς της οικονομικής ζωής του τόπου, που μπορούν να προσφέρουν και η οικονομία μπορεί να απορροφήσει.

  2. Εξασφάλιση συνεχούς ροής πόρων. Για την ομαλή συνέχιση των προηγούμενα αναφερθέντων προγραμμάτων, είναι απόλυτα απαραίτητο και αναγκαίο να συνεχιστεί η χρηματοδότηση από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Η κυβέρνηση οφείλει να κινηθεί γρήγορα σε αυτήν την κατεύθυνση. Με βάση την υπάρχουσα εμπειρία, πρέπει να εξασφαλίσουμε γρήγορες και ευέλικτες διαδικασίες χρηματοδότησης όλων των δράσεων που αφορούν την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού – προσφυγικού προβλήματος, χωρίς βέβαια αυτό να αποβαίνει σε βάρος του οικονομικού ελέγχου των εμπλεκομένων φορέων.

  3. Μπροστά στην αύξηση των ροών, αποκτά ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα η υλοποίηση της ΕΕ για διασπορά των προσφύγων σε όλες τις χώρες της Ένωσης. Πρόκειται για θέμα προς την εφαρμογή του οποίου πρέπει να ενταθούν οι διπλωματικές προσπάθειες της χώρας.

  4. Ενεργητική εξωτερική πολιτική της Ελλάδας κόντρα στην αδράνεια. Η χώρα μας πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί παράγοντα σταθερότητας, δύναμη ειρήνης, στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Λόγω της παράνομης εισβολής στη Συρία η ΕΕ -πέρα από την σαφή καταδίκη – πρέπει να τηρήσει ακόμη πιο σκληρή στάση έναντι της Τουρκίας. Χρειάζεται να ενταθούν οι ειρηνευτικές πρωτοβουλίες. Να ενισχυθεί η προσπάθεια για τον τερματισμό των πολέμων και την επικράτηση της ειρήνης στην γειτονιά μας.

  5. Εναντίωση στον «ιδεολογικό» φράκτη που στήνει η Νέα Δημοκρατία. Απέναντι στις προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές ακούγονται διάφορες απόψεις. Όλες οι ακραίες και επικίνδυνες απόψεις, από την άμεση επαναπροώθηση ακόμη και μέσα στη θάλασσα και όχι διάσωση ναυαγών μέχρι τη συγκέντρωση τους σε ξερονήσια, στέλνουν ένα μήνυμα: Ότι «η Ελλάδα είναι χώρα που, χωρίς σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, σε στέλνει πίσω» και «η Ελλάδα είναι χώρα όπου -αν βρεθείς- θα ταλαιπωρηθείς». Κόντρα σε αυτόν τον ιδεολογικό εκφοβισμό, η χώρα πρέπει διαρκώς να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο, χωρίς α λα καρτ επίκληση του.

Με όλα αυτά τα δεδομένα, η Κρήτη δείχνει έναν δημοκρατικό και ρεαλιστικό δρόμο. Και η Αριστερά, το σύνολο του προοδευτικού, δημοκρατικού κόσμου, παράλληλα με τις δράσεις για την αντιμετώπιση του προσφυγικού-μεταναστευτικού προβλήματος, πρέπει να κρατήσει ανοικτό ιδεολογικό και πολιτικό μέτωπο απέναντι σε όλες τις απόψεις και δράσεις που υποτάσσονται στην ακροδεξιά ρητορεία και πολιτική.

*Βουλευτής Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ, μέλος της Επιτροπής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής.

 

Εγγραφείτε στο ενημερωτικό δελτίο
Για να λαμβάνεις ενημερωτικό υλικό και γνωρίζεις για τις δράσεις μας.
Γράψε απλά το email σου!
Εγγραφείτε