ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
Θ΄ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗ
ΙΗ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ Θ΄
Δευτέρα 5 Αυγούστου 2019
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΗΓΟΥΜΕΝΙΔΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πολλά είναι τα σημεία και τα θέματα του σημερινού σχεδίου νόμου για το επιτελικό κράτος που συγκέντρωσαν την κριτική των συναδέλφων από όλες τις πτέρυγες της Βουλής. Για την οικονομία του χρόνου και λόγω της συμφωνίας μου με τους προλαλήσαντες συναδέλφους του ΣΥΡΙΖΑ και θεωρώντας ότι τόσο η προσέγγιση του κ. Καστανίδη από το Κίνημα Αλλαγής, όσο και της κ. Αδαμοπούλου από το ΜέΡΑ25 έχουν αρκετά θετικά στοιχεία, θα ήθελα επιγραμματικά μόνο να σταθώ σε τρία από τα θέματα του νομοσχεδίου.
Το πρώτο είναι ότι ο σημερινός Πρωθυπουργός, ο κ. Μητσοτάκης, συνιστά μια ολόκληρη δομή, την Προεδρία της Κυβέρνησης, στην υπηρεσία του. Μίλησε αρκετά η Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ για τους όρους συγκέντρωσης και ελέγχου του κράτους.
Το δεύτερο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ότι πίσω από το πλήθος των διατάξεων, μέσα από τον άκρως λεπτομερειακό χαρακτήρα της λειτουργίας των διαφόρων δομών και μέσα από ένα πολυσύνθετο και γραφειοκρατικό πλέγμα μικρών δομών, το επιτελικό κράτος που είναι ο στόχος, κατά τη γνώμη μου, γίνεται δυσλειτουργικό.
Και το τρίτο που θα ήθελα να σημειώσω σε σχέση με το νομοσχέδιο που συζητάμε -πιθανά δεν έχει την ίδια βαρύτητα με τα άλλα δύο σημεία που ανέφερα-, είναι ότι στις διαδικασίες, για να έρθει στην Ολομέλεια, δεν τηρήθηκαν ούτε καν τα προσχήματα. Η διαβούλευση ξεκίνησε μετά την κατάθεση του σχεδίου νόμου. Είναι ένα σημάδι κι αυτό της αντίληψης της καλής νομοθέτησης. Είναι σημάδι κι αυτό των «έτοιμων από καιρό» να κυβερνήσουν, των «έτοιμων από καιρό» να βάλουν τις βάσεις για μια άλλη πορεία της Ελλάδας.
Κι έτσι φτάσαμε σε αυτό το σχέδιο νόμου. «Εμβληματικό» το είπε ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας. Είναι απάντηση στο αίτημα «Κυριάκο, φτιάξε κράτος», είπαν αρκετοί Βουλευτές της Συμπολίτευσης.
Αλήθεια, κύριε Υπουργέ, θέλουμε την υπερσυγκέντρωση εξουσιών ή τον έλεγχο της υπερσυγκέντρωσης των εξουσιών; Και εν πάση περιπτώσει, κυρίες και κύριες συνάδελφοι, δεν σας το κρύβω ότι με απασχολεί, με προβληματίζει το εξής: Είναι τυχαίο ότι αυτό είναι το πρώτο νομοσχέδιο με το οποίο ξεκινάει τη νομοθέτησή της η Κυβέρνηση; Είναι τυχαία η επιλογή αυτού του νομοσχεδίου;
Πριν προχωρήσω στην απάντηση του ερωτήματος, η οποία ουσιαστικά θέτει το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, που πιάνει δηλαδή την ουσία του ζητήματος, θα ήθελα να σταθώ καταρχήν στη δημόσια παραδοχή του κ. Γεραπετρίτη υπέρ του αγγλοσαξονικού μοντέλου.
Από αυτό το Βήμα, πριν από λίγο, το χαρακτήρισε «κοιτίδα του σύγχρονου πολιτικού συστήματος». Επιχείρησε επανειλημμένα να αιτιολογήσει τη θέση του υπέρ του αγγλοσαξονικού μοντέλου. Και αφορά ουσιαστικά, πράγματι, την ουσία του τι κρύβεται πίσω από τις κουρτίνες, εννοώ πίσω από τα άρθρα και τις παραγράφους του σημερινού νομοσχεδίου.
Νομίζω, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι η Νέα Δημοκρατία με το πρόσχημα της δήθεν α-πολιτικοποίησης -ωστόσο, πιστή στην εκ νέου κομματικοποίηση, κάτι που το βλέπουμε ιδιαίτερα σε μία σειρά από μετακλητές θέσεις, είτε γενικών γραμματέων και γενικών διευθυντών- φέρνει ένα νομοσχέδιο με κύριο χαρακτηριστικό το έντονο ιδεολογικό και πολιτικό στίγμα για την έμμεση μεν, συντελούμενη αθόρυβα δε, στροφή σε μία νεοφιλελεύθερη, νεοθατσερική -θα έλεγα- δομή και λειτουργία του κράτους.
Ξέρετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αυτό δεν οφείλεται ούτε σε άγνοια ούτε σε αβλεψία. Αυτό δεν είναι μία πολιτικά άχρωμη, άοσμη και άγευστη απάντηση στο «Κυριάκο, φτιάξε κράτος». Δεν πρόκειται για μία «αγνή» -σε εισαγωγικά, επιτρέψτε μου, τη λέξη- επιδίωξη ελέγχου της δραστηριότητας των Υπουργών, ελέγχου της δράσης των Υπουργείων. Πρόκειται για μία, κατά τη γνώμη μου, σκόπιμα μεθοδευμένη στρατηγική.
Υπενθυμίζω ότι κατά την θατσερική περίοδο συντελέστηκε μία τεράστια συγκέντρωση εξουσιών στους κόλπους της κεντρικής Κυβέρνησης. Ένας θεωρητικός της πολιτικής σκέψης που γνωρίζει πολύ καλά την περίοδο αυτή, ο Τζον Γκρέι, γράφει στο βιβλίο του για τις αυταπάτες του παγκόσμιου καπιταλισμού σχετικά: «Ο συγκεντρωτισμός του Βρετανικού κράτους στη θατσερική περίοδο δεν ήταν ένας εσφαλμένος πολιτικός χειρισμός που θα μπορούσε να αποφευχθεί. Ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση για την οικοδόμηση της ελεύθερης αγοράς».
Εδώ, είναι η ουσία, στην οποία επιτέλους ακουμπάμε. Όπως γνωρίζουμε, πίσω από έναν τέτοιο συγκεντρωτισμό, λοιπόν, η θατσερική περίοδος δεν είναι απλά η εγκαθίδρυση της ελεύθερης αγοράς, αλλά και η οικοδόμηση σκληρού νεοφιλελευθερισμού.
Από αυτούς τους πολιτικούς σχεδιασμούς πηγάζει και το σημερινό νομοσχέδιο. Η απαρχή νομοθέτησης της νέας Κυβέρνησης είναι η αρχή εγκαθίδρυσης ενός νεοφιλελεύθερου μοντέλου διακυβέρνησης, το οποίο μάλιστα, κατά τη γνώμη μου, θα είναι έντονα αστυνομοκρατικό, όπως θα φανεί και στο επόμενο διάστημα, με στόχο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να επιβληθούν όλα τα βασικά χαρακτηριστικά απαξίωσης του δημοσίου και των πολλών υπέρ του ιδιωτικού και των λίγων.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, η ιστορία διδάσκει ότι ο απόλυτος έλεγχος των θεσμών του κράτους από την κεντρική Κυβέρνηση είναι προμήνυμα πολιτικών επιλογών που είτε θα δημιουργήσουν είτε θα επιτείνουν τις υπάρχουσες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες. Το σχέδιο νόμου, λοιπόν, που σήμερα συζητάμε και αύριο το βράδυ θα ψηφίσουμε έχει σαφές κοινωνικό αποτύπωμα, έχει σαφέστατο ταξικό πρόσημο, όπως κοινωνικό αποτύπωμα και ταξικό πρόσημο έχει και η αντίπερα όχθη, η πρόταση της Αριστεράς.
Κατά τη γνώμη μου, κυρίες κύριοι συνάδελφοι -και κλείνω με αυτό- όλος ο δημοκρατικός και προοδευτικός χώρος έχει υποχρέωση το επόμενο διάστημα και να αναδεικνύει όλες αυτές τις πλευρές, αλλά, κυρίως, να σταθεί μετωπικά και αποτελεσματικά εναντίον τους. Βαδίζοντας σε αυτό το δρόμο, μόνον έτσι, κατά τη γνώμη μου, μπορούμε να πούμε ότι κάτι θα κάνουμε και για τα διακόσια χρόνια από το 1821, αλλά και για τις επόμενες γενιές.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ)