ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΠΑΥΣΗ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ

Ζήτημα αξιοπρέπειας, ισότητας, δημοκρατίας

Του Νίκου Ε. Ηγουμενίδη*

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη” στις 27 Αυγούστου 2018

 

Με σιωπή, ως ελάχιστη ένδειξη σεβασμού, στεκόμαστε στην πρόσφατη τραγωδία στο Μάτι. Με αφορμή όσα φωτίζουν οι προβολείς της δημοσιότητας για την αυθαίρετη δόμηση, που διαχρονικά ταλανίζει και το Ηράκλειο, επιβάλλεται η διατύπωση κάποιων παρατηρήσεων.

Για το νέο νόμο:

Με το νέο νόμο για το δομημένο περιβάλλον, αποτέλεσμα εξαντλητικής, πολύμηνης και ευρείας διαβούλευσης, οριστικά και αμετάκλητα δεν αναγνωρίζονται, ούτε τακτοποιούνται αυθαίρετα κτίσματα σε δάση και αιγιαλούς.

Στα νέα εργαλεία που θεσμοθετήθηκαν για την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης το Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης, το ηλεκτρονικό σύστημα καταγγελιών για την αυθαίρετη δόμηση και το νέο σύστημα ηλεκτρονικών αδειών.

Με την «τροπολογία Σταθάκη», μεταβατικά και μέχρι την πλήρη ενεργοποίηση του νέου θεσμού των Παρατηρητηρίων Δόμησης, το ΥΠΕΝ μπορεί να προχωρά στην έκδοση πράξης κατεδάφισης, χωρίς να αφαιρείται η αρμοδιότητα από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση.

Σε ό,τι αφορά την Κρήτη:

Είναι καιρός, όλα τα πρωτόκολλα κατεδάφισης που έχουν εκδοθεί, να υλοποιηθούν άμεσα, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις ή «παράθυρα» δικαστικού «τρεναρίσματος».

Εκκωφαντική, η τελευταία περίπτωση προκλητικής αυθαιρεσίας σε αιγιαλό από μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα στην τουριστική Χερσόνησο. Η υπόθεση ξεκίνησε πριν από μία δεκαετία και βρίσκεται ακόμα στη Δικαιοσύνη. Ωστόσο, λίγο πριν το καλοκαίρι μπουλντόζες «βγήκαν» στην άμμο για να «επεκταθεί» η ξενοδοχειακή μονάδα. Οι αρμόδιοι κινητοποιήθηκαν. Αλλά η υπόθεση περιμένει την Δικαιοσύνη… Για λόγους δημοσίου συμφέροντος η Δικαιοσύνη σήμερα οφείλει να εκδικάζει όλες αυτές τις περιπτώσεις κατά προτεραιότητα. Αλήθεια, για όσους γνωρίζουν, τι γίνεται με το Διοικητικό Εφετείο Χανίων; Δεν είναι της παρούσης, αλλά θα επανέλθουμε.

Καμία ανοχή δεν πρέπει να υπάρξει σε κτίσματα τα οποία καταπατούν παράνομα και προκλητικά δημόσια έκταση σε αιγιαλό, παραλία, ρέματα, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις. Όπου κι αν απαιτούνται πόροι για την υλοποίηση των τελεσίδικων πρωτοκόλλων κατεδάφισης πόροι από το Πράσινο Ταμείο θα πρέπει  – εδώ και τώρα – να διατεθούν.

Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, απαιτεί να σταθούμε και σε άλλες πλευρές του θέματος.

Στην συνέντευξη Τύπου (18.01.2016) για την αυθαίρετη δόμηση στο Ηράκλειο, τόνιζα πως δεν πρέπει να συγχέονται τα αυθαίρετα κτίσματα σε δασικές εκτάσεις και αιγιαλούς με αυτά των πυκνοκατοικημένων περιοχών των πόλεων.  «… Υπάρχουν πόλεις που το 50 – 80 % των κτισμάτων τους είναι αυθαίρετες κατασκευές, επειδή σε κάποιες από αυτές τα τελευταία 50 χρόνια δεν έχει γίνει καμιά ή ελάχιστες  επεκτάσεις στα σχέδια πόλης …». Μεταξύ αυτών, ο ευρύτερος αστικός ιστός Ηρακλείου-Γαζίου.

Στη μεγάλη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Γάζι, (Τεχνόπολις 22.7.2016) τέθηκε αναλυτικά η ανεπάρκεια της Ελληνικής Πολιτείας, διαχρονικά, στην ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της αυθαίρετης δόμησης  – «… ζήτημα  που αξιοποιήθηκε διαχρονικά στην αναζήτηση εκλογικής πελατείας μέσω της «πολιτικής ομηρίας» των ιδιοκτητών αυθαιρέτων με φρούδες υποσχέσεις νομιμοποίησης …».

Πριν από ένα χρόνο (26.9.2017, πρακτικά της Βουλής, συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου στο ν/σχ για το δομημένο περιβάλλον), απευθυνόμενος στους βουλευτές της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης είχα υπογραμμίσει ότι το πρόβλημα αγγίζει όλη την επικράτεια: «… Πρέπει να απαντήσετε και πρέπει να απολογηθείτε και στους πολίτες του Ηρακλείου και στους πολίτες του Γαζίου. Επίσης, στους πολίτες της Ανατολικής Αττικής, στους πολίτες της Θεσσαλονίκης και στους πολίτες της πλειοψηφίας των πόλεων της Πελοποννήσου. Για να επιστρέψουμε στην Αθήνα και σε κομμάτι των πολιτών, που μένουν στην Αγία Παρασκευή, στους πολίτες της Ανθούσας και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό. Τι κάνατε για όλους αυτούς; …». Η απάντηση τότε ήταν σιωπή, χλεύη και υπεκφυγή.

Τα παράλογα πρόστιμα που οι εμπνευστές του προηγούμενου νόμου (4178/2013) επέβαλαν (Με αδρούς υπολογισμούς ~50-60 δις € για την επικράτεια, ~2-3 δις € για Ηράκλειο-Γάζι) αποτέλεσαν επιλογή διαιώνισης της πολιτικής εκμετάλλευσης των αυθαιρέτων και προσπάθεια εκβιασμού και χειραγώγησης μεγάλου τμήματος του πληθυσμού της χώρας.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα, μεγάλος αριθμός δηλώσεων τακτοποίησης αυθαιρέτων έρχεται και από το Ηράκλειο. Καθόλου τυχαίο. Ο σημαντικός εξορθολογισμός των προστίμων τακτοποίησης με βαθιές περιβαλλοντικές αρχές, με τον τελευταίο νόμο, διευκολύνει την τακτοποίηση. Η υπαγωγή στο νέο νόμο δίνει μια μοναδική ευκαιρία να τεθεί ένα τέλος στην «ομηρία» των ιδιοκτητών αυθαιρέτων.

Επιπλέον, με το νέο νόμο, μέρος των χρημάτων από τα έσοδα «τακτοποίησης», χρηματοδοτεί τα σχέδια πόλης των «αυθαιρετουπόλεων». Οι «αυθαιρετουπόλεις» μετατρέπονται σε πόλεις που θα σέβονται, θα φροντίζουν τους κατοίκους και θα εξασφαλίζουν την αξιοπρεπή διαβίωσή τους.

Ωστόσο απέχουμε από την τακτοποίηση του συνόλου των αυθαιρέτων κτισμάτων. Η αρχική διατύπωση του νομοσχεδίου για τις «εξ αδιαιρέτου» ιδιοκτησίες, που αποσύρθηκε για λόγους συνταγματικής τάξης, θα είχε αναμφίβολα εκτοξεύσει την τακτοποίηση. Δεν παραγνωρίζουμε ότι κατά το Σύνταγμα, η Πολιτεία δεν έχει το δικαίωμα να παρέμβει στην σωρεία περιπτώσεων αστικής διαφοράς ή οικογενειακών/συγγενικών διαφορών. Όμως, πρέπει να τολμήσουμε στην αντιμετώπιση και αυτού του θέματος, που ταλανίζει και το Ηράκλειο.

Στην μεταμνημονιακή Ελλάδα, της δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας και της αξιοπρέπειας των πολιτών, πρέπει να βάλουμε επιτέλους τέλος στην αναπαραγωγή και διαιώνιση του προβλήματος της αυθαίρετης δόμησης.

 

*Ο Νίκος Ε. Ηγουμενίδης είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ στο Ηράκλειο

Εγγραφείτε στο ενημερωτικό δελτίο
Για να λαμβάνεις ενημερωτικό υλικό και γνωρίζεις για τις δράσεις μας.
Γράψε απλά το email σου!
Εγγραφείτε